Gniewosz plamisty na Zakrzówku w Krakowie
29 kwietnia 2016 r. w siedzibie Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Krakowie odbył się briefing z udziałem przedstawicieli prasy, radia i telewizji, podczas którego przedstawione zostało stanowisko w sprawie ochrony gniewosza plamistego na Zakrzówku w Krakowie.
Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Krakowie zakończył postępowanie i wydał decyzję o nieustaleniu strefy ochrony gniewosza plamistego na Zakrzówku. Wydanie decyzji poprzedzone zostało:
- sporządzeniem ekspertyzy dotyczącej występowania gatunku na Zakrzówku,
- przeanalizowaniem potrzeb gatunku oraz możliwości ochrony jego siedlisk,
- umożliwieniem stronom postępowania zapoznania się ze zgromadzonymi materiałami oraz zgłaszania uwag i wydania opinii,
- analizą stanu prawnego i uwarunkowań społecznych występujących na obszarze Zakrzówka.
Zakrzówek to miejsce, którego zagospodarowanie od lat budzi duże emocje związane z odmiennymi interesami właścicieli gruntów i mieszkańców Krakowa korzystających z tego obszaru każdego dnia. Ustalenie strefy nie wpłynie na poprawę stanu zachowania populacji gniewosza na Zakrzówku, a rezygnacja z jej ustalenia z kolei nie pogorszy stanu gatunku. Obowiązujące przepisy o ochronie przyrody zapewniają skuteczną ochronę zarówno siedlisk gniewosza plamistego, jak i samego gatunku. Gatunek ten objęty jest zakazem zabijania, płoszenia i niepokojenia, a także niszczenia jego siedlisk, ostoi oraz innych schronień. Zakazy te funkcjonują w świadomości społecznej od wielu lat i dotychczas, mimo niewyznaczenia strefy ochrony, pozwalały na bytowanie gniewosza na terenie Zakrzówka bez szkody dla tego gatunku.
Należy podkreślić, że wyznaczenie strefy ochrony wiązałoby się z całkowitym zakazem wstępu, co udaremniłoby możliwość rekreacyjnego i edukacyjnego wykorzystania Zakrzówka, a tym samym uniemożliwiłoby utworzenie w tym miejscu ogólnodostępnego parku projektowanego przez Miasto Kraków.
Dlatego też dalsze działania na Zakrzówku, które prowadzić będzie Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Krakowie, będą polegać na intensyfikacji badań populacji gniewosza plamistego, co pozwoli jeszcze lepiej poznać ten gatunek i w konsekwencji zaproponować efektywniejsze metody jego ochrony. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Krakowie podjęła już współpracę z Zespołem Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego, dzięki której populacja gniewosza plamistego na Zakrzówku nie tylko będzie miała zapewniony dokładny monitoring, ale też rozpoznane i zbadane zostaną inne populacje tego gatunku występujące w województwie małopolskim. Badania te wskażą najlepsze sposoby ochrony populacji gniewosza plamistego na Zakrzówku. Ten kierunek działania został również wskazany przez Regionalną Radę Ochrony Przyrody w Krakowie.
Po uwzględnieniu i przeanalizowaniu opisanych wyżej okoliczności Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Krakowie wydał decyzję o nieustaleniu strefy, o czym zostaną poinformowane wszystkie zainteresowane strony.