Ochrona pierwiosnki omączonej
6 listopada 2014 r. w siedzibie Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Krakowie odbyło się II seminarium podsumowujące III etap realizowanego od 2011 r. projektu czynnej i konserwatorskiej ochrony jedynego w Polsce stanowiska pierwiosnki omączonej Primula farinosa w Beskidzie Sądeckim na obszarze Natura 2000.
Seminarium zgromadziło blisko 40 osób ze środowisk naukowych, w tym pracowników Instytutu Ochrony Przyrody PAN, Instytutu Botaniki UJ, Instytutu Botaniki PAN, Uniwersytetu Rolniczego, ogrodów botanicznych z Krakowa, Lublina i Łodzi oraz Pienińskiego Parku Narodowego na Słowacji. W seminarium wzięli udział również przedstawiciele instytucji współpracujących przy realizowanym projekcie: Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krakowie oraz Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego.
Podczas seminarium zaprezentowane zostały najnowsze wyniki badań jakie prowadzone są nad populacją pierwiosnki omączonej w Polsce. Przedstawiono wyniki obserwacji fenologicznych, kontroli liczebności oraz rozmnażania ex situ. Ekspertyza genetyczna pokazała, że stanowisko Primula farinosa w Beskidzie Sądeckim jest stanowiskiem reliktowym i nie należy do puli genetycznej stanowisk słowackich, a raczej ma charakter północny lub swoisty dla Małopolski. Słowacka populacja pierwiosnki omączonej zaprezentowana została przez przedstawiciela słowackiego Pienińskiego Parku Narodowego. Poza referatami naukowymi w trakcie seminarium przeprowadzono pokaz lotu i działania drona w ramach eksperymentów prowadzonych nad wykorzystaniem tych maszyn latających w ochronie przyrody.
Obrady II seminarium przyniosły szereg uwag, pomysłów i propozycji usprawnienia i poszerzenia projektu, które będą uwzględnione w IV etapie realizacji ochrony cennego stanowiska tej unikalnej rośliny. Duża część dyskusji dotyczyła możliwości stworzenia siedliska zastępczego, na którym możliwe byłoby wprowadzenie rośliny celem zwiększenia szans na jej przetrwanie na terenie Polski.
Pierwiosnka omączona Primula farinosa zasiedla Eurazję oraz Patagonię i Ziemię Ognistą w Ameryce Południowej. W Europie spotykana jest najczęściej na rozproszonych i izolowanych stanowiskach o małej powierzchni. W Polsce gatunek ten był podawany z 9 stanowisk rozproszonych na obszarze całego kraju, jednak w obecnej chwili jedyne istniejące stanowisko znajduje się w Beskidzie Sądeckim. Pierwiosnka omączona wymieniana jest w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin oraz w Czerwonej Księdze Karpat Polskich jako gatunek krytycznie zagrożony, a na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski jako gatunek wymierający, krytycznie zagrożony.
Zachęcamy do pobrania dwóch filmów, które przygotowane zostały w ramach projektu ochrony pierwiosnki omączonej:
1. Czynna i konserwatorska ochrona pierwiosnki omączonej Primula farinosa na jedynym w Polsce stanowisku w Beskidzie Sądeckim na obszarze Natura 2000 (część I - Wstępne prace terenowe i laboratoryjne - 2011 r.) - pobierz film
2. Dron nad pierwiosnką (2014 r.) - pobierz film
------------------------------
Źródło, fot.: RDOŚ w Krakowie